Some health workers at Health NZ public hospitals and services are planning to strike on Thursday 23 October to 7am on Friday 24 October. Emergency departments will be open for emergencies only. Strikes planned for 23 to 24 October 2025external link
Tuipuipui atiloto Shingles vaccine
E fautuaina le tuipuipui atiloto mo soo se tagata ua atoa le 50 tausaga o le matua ma luga atu. E fai fua i le 12 masina o tua atu o le atoa ai o lou 65 tausaga. O tua atu o le vaitaimi lea o le soifuaga e totogi ai le fai o tuipuipui atiloto.
This content is available in other languages:
O tulaga e puipuia ai oe e le tuipuipui
E mafai na maua soo se tasi na maua i le tanesusu i le atiloto pe a faasolo na matua. O le 1 mai le 3 tagata e maua i le atiloto i le vaitaimi o le soifuaga.
O le atiloto o se pata e sasao i le isi itu o le foliga, tino po o le ulu.
E masani na faalogoina e tagata le tiga, mageso, po o le mainiini i vaega tonu o le tino e amata na sasao ai le pata.
O faaletonu pito ogaoga o le tiga o uaua ola e faitau masina po o tausaga o maua ai, faaletonu le vaai ma iu na tauaso ai.
O le puipuiga sili mai le atiloto le fai o tuipuipui.
Faitau faamatalaga i auga, mafuaaga ma togafitiga.
Vaitaimi e fai ai le tuipuipui atiloto
E fautuaina le tuipuipui atiloto mo soo se tagata ua atoa le 50 ma luga atu le matua.
I le atoa ai o le 65 tausaga
E fai fua tuipuipui atiloto i le 12 masina o tua atu o le atoa ai o lou 65 tausaga. E te moomia tui e 2, ma e va i le 2 i le 6 masina e fai ai tui taitasi.
E fai fua lou tui lona lua, pe a faapea na fai lou tui muamua i le taimi na atoa ai lou 65, ma e mafai na fai pe a tuanai lou 66 tausaga.
E mafai na fai e lau tausimai, fomai, po o le vaega faalesoifua maloloina lau tuipuipui pe a e agavaa e fai fua. E lē o faatupeina faletalavai mo le fai fua o tuipuipui atiloto.
Afai e le i atoa le 65 o ou tausaga
E tatau na totogi, pe afai e le i atoa lou 65 tausaga. E eseese le aofaiga e totogi mai le tasi vaega faalesoifua maloloina i le isi, ae lelei le tuu ese o le $600 i le $800 e totogi mo tui uma e lua.
O le ituaiga tuipuipui e fai
O le tuipuipui atiloto o faaaoga i Niu Sila o le Shingrix. E te moomia tui e 2, ma e va i le 2 i le 6 masina e fai ai tui taitasi.
Faamatalaga faatatau i le Shingrix — Medsafe (PDF 229KB)external linkPDF
Auala e fai ai le tuipuipui atiloto
E mafai na fai tuipuipui atiloto e lau tausimai, fomai, po o le vaega faalesoifua maloloina, ma nisi o faletalavai.
E mafai na fai le tuipuipui atiloto i le taimi lava e tasi e fai ai le tele o isi tuipuipui. Fesili i le tagata o faia lou tuipuipui pe te agavaa mo isi tuipuipui i le taimi lava e tasi — e pei o tuipuipui o le fulū po o tuipuipui COVID-19.
Afai e te le i lesitala ma se fomai
E iai faletalavai e fai ai tuipuipui atiloto. E fai fua lau tuipuipui atiloto, pe a e agavaa ai.
Tagai i le upegatafailagi a le Healthpoint e te iloa ai se faletalavai pito lata ane e fai ai tuipuipui atiloto.
Tuipuipui — Healthpointexternal link
E iai nofoaga faalesoifua maloloina e maua ai fomai ma tausimai mo tagata e le i lesitala ai. E fai fua lau tuipuipui pe afai e te agavaa mo le fai fua o le tuipuipui atiloto, ae ono iai se tupe e totogi e faagaioia ai.
Fomai e maua ai avanoa mo tagata e le i lesitala ai — Healthpointexternal link
Aaafiaga ma tulaga e ilitata ai le tino
E pei lava o le tele o isi fualaau, e iai taimi e ilitata ai le tino i tuipuipui. E feololo, ma e lē aafia ai tagata uma.
E lē o se mea ese le feololo o tulaga e maua ai ma o foliga na e iloa ai o lo o aogā le tuipuipui e faatupu ai le malosi i lou tino.
E masani na e vaaia se mea ua ilitata ai lou tino i uluai aso talu na fai le tuipuipui, pe afai o se tulaga lea e te maua ai. E faitau itula po o aso foi e amata mou ese atu ai le tuipuipui mai lou tino.
O aafiaga sili na taatele o se tuipuipui e aofia ai:
- feololo le fiva
- tiga pe fula le vaega o le tino na tui.
Isi faaletonu masani
Isi faaletonu masani o le tuipuipui atiloto e aofia ai:
- tiga le ulu
- faafaufau, faasuati, manava tatā ma/po o le tiga o le manava
- tiga maso.
Aafiaga o mea e ilitata ai le tino
E seāseā aliae aafiaga o mea e ilitata leaga ai le tino. Na o le 1 mai le 1 miliona tagata e maua ai.
Ua aoaoina atoatoa lelei le tagata o faia lou tuipuipui ma iloa auga e vaavaai ma vave togafitia se mea ua ilitata ai le tino.
O tulaga masani le aliae o aafiaga e ilitata leaga ai le tino pe a pasia minute mai le faatoa fai ai o le tuipuipui, ma o le mafuaaga lena e tatau ai ona e faatali mo le 20 minute pe a uma na fai le tuipuipui.
Mo nisi faamatalaga
E maua nisi faamatalaga o aafiaga taatele, ma foliga e vaavaai ai ma auala e lipotia ai faaletonu.
Aafiaga o le tuipuipui, faaletonu ma le saogalemuexternal link